Corona is nooit de reden voor ons leed

Een grote hond aan de lijn stak zijn kop om de bunker die in een hoek van een wandelpad op de wallen van Gorinchem staat. Terwijl we om de hoek liepen, passeerden we een vrouw die de andere kant van de lijn vast had. Ze stond in het gras naast het pad. Uit het niets riep ze ons toe: ‘Ja, blijf maar lekker naast elkaar lopen! Laat mij maar in de poep staan! Het is anderhalve meter, hè?!’

In een week tijd zijn rond Soest vijf reeën doodgereden. In een normaal jaar worden er daar zo’n tien tot twaalf reeën doodgereden. Reeën vluchten en masse de normaal rustige plekken van het bos uit omdat mountainbikers, wandelaars en hardlopers zich er luidruchtig een weg doorheen banen.

In een organisatie waar ik momenteel voor werk ontdekte men dat de verbinding tussen collega’s was verdwenen. De leiding van de organisatie wijt het aan corona: daardoor kan men simpelweg lastig echt contact met elkaar maken.

Corona is niet de reden.

Corona. Het doorklieft al onze levens. Het verpest ze. Het lijkt de oorzaak van veel problemen die we tegenkomen.

De vrouw met die grote hond heeft schijnbaar genoeg van al die wandelaars die maar geen afstand houden. De reeën ontvluchten massaal hun schuilplaatsen door alle mensen die opeens het bos opzoeken. En de organisatie lijkt uit elkaar gevallen door contact dat enkel bestaat uit teamsen.

Maar corona is niet de reden.

Er is niet voor niks een jaargemiddelde voor het aantal keer dat reeën aangereden worden.

Iemand die onbekenden uitscheldt als ze zonder het te weten in haar weg lopen en zelf besluit in het gras te gaan staan – waar inderdaad hondenpoep kán liggen – heeft dieperliggende issues met onbekenden.

Reeën in Nederlandse bossen leven al decennia op te kleine stukjes grond en hebben al generaties geen rust. Er is niet voor niks een jaargemiddelde voor het aantal keer dat ze aangereden worden.

Collega’s raakten de verbinding met elkaar niet kwijt alleen maar omdat ze verplicht via Teams contact moeten hebben. De kiem voor de breuk lag al in de cultuur en structuur van de organisatie verborgen. Onder het mom van eigen verantwoordelijkheid hadden mensen zoveel vrijheid gekregen dat ze uit elkaar waren gedreven.

En, let’s face it, de coronacrisis zelf is niet vanuit zichzelf ontstaan. Het virus kon alleen maar uitgroeien tot een wereldwijde pandemie omdat wij, mensen, zo nodig met miljarden mensen en dieren op een kluitje willen leven en reizen.

Ik hoop dat Covid-19 de geschiedenisboeken in gaat als de grote verklikker.

Corona legt dingen bloot. Versnelt ze. Verergert ze.

Ik hoop daarom dat Covid-19 ook de geschiedenisboeken in gaat als de grote verklikker van alles wat aandacht behoefde. De Grote Klokkenluider. De Grote Laten We Elkaar Geen Mietje Meer Noemen.

Ik hoop dat we erdoor aandacht krijgen voor de losse individuen die we zijn geworden in het openbare leven, die elkaar alleen maar zien als sta-in-de-weg. Voor de ellende die we de natuur aandoen met onze onstopbare drang om ons te vermaken en te consumeren. Voor het gemak waarmee we organisaties bouwen die uit elkaar vallen bij een beetje tegenslag.


Olav de Maat is schrijver, ondernemer en organisatieadviseur. Hij heeft een Facebookpagina, een hond, een dochter en een vriendin.