In too deep – wat er gebeurt als je te lang in de Trump train zit

De media zitten bovenop opnames die tien jaar geleden gemaakt zijn dankzij een hot mic van Donald Trump in en rond een bus van het entertainmentprogramma Access Hollywood. (Voor wie geen tv, internet of vrienden heeft: zie hier.) Na de bekendmaking van de opschepperij dat de presidentskandidaat vrouwen ongevraagd kust en betast, stromen bovendien de verhalen binnen van vrouwen die ook zeggen onzedelijk door hem te zijn benaderd in het verleden. Veel vooraanstaande Republikeinen hebben zich inmiddels van hem gedistantieerd.

De manier waarop er in talkshows over Trump wordt gesproken geeft aan hoe gek het is geworden. Vorig jaar kon iedereen nog om hem lachen. Hij was een verfrissende verschijning. Een beetje lomp, oké, maar vooral een clown. Nu lijken mensen als John Oliver (Last Week Tonight), Seth Meyers (Late Night), Stephen Colbert (Late Show) en Trevor Noah (Daily Show) echt pissed. De grapjes zijn zuurder, de toon is serieuzer en het woord fuck valt een stuk vaker.

Billy Bush, de presentator van Access Hollywood die met hem op de beruchte bus zat, heeft het ook niet gemakkelijk. Zijn werkgever NBC heeft hem voor onbepaalde tijd op non-actief gesteld. En behalve zijn advocaat heeft niemand meer een goed woord voor hem over.

‘Vooraanstaande Republikeinen hadden niet genoeg aan alle dingen die Trump het afgelopen jaar al heeft gezegd om hun handen van hem af te trekken.

Het is toch gek dat die vooraanstaande Republikeinen schijnbaar niet genoeg hadden aan alle dingen die Trump het afgelopen jaar al heeft gezegd in zijn race om het presidentschap om hun handen van hem af te trekken. Veel van zijn woorden en beleidsvoorstellen zijn immers beledigend voor (onder andere) Afro-Amerikanen, gehandicapten, homoseksuelen, joden, Mexicanen, moslims en vrouwen. Veel van zijn uitspraken en ideeën gaan werkelijk helemaal nergens over. En dan bedoel ik dat letterlijk: ze betékenen helemaal niks of zijn simpelweg niet mogelijk. Toch was dat niet genoeg voor belangrijke leden van de Grand Ol’e Party om hem de rug toe te keren. Sterker nog, vaak verdedigden ze hem er ook nog voor.

Maar nu hun kandidaat iemand blijkt te zijn die vunzige dingen zegt over vrouwen – of beter gezegd: nu ze er niet meer onderuit kunnen dat hun kandidaat zo iemand is – is het opeens genoeg. Vaak geven ze er dan ook nog een onoriginele en weinig overtuigende reden voor: ik heb zelf ook een (klein)dochter/vrouw/zus/(groot)moeder. Een betere reden zou zijn: omdat geen enkel mens, dus ook geen vrouw, respectloos behandeld dient te worden.

Het gekste is dat wat duidelijk gemaakt wordt dankzij Billy Bush. Die komt er ook niet goed af in de opnames. Als ik NBC was zou ik hem ook waarschijnlijk op z’n minst een stevige waarschuwing geven. Maar dat is het punt niet. Het punt is dat iemand die een entertainmentshow presenteert zijn baan verliest voor (giechelen om) ontuchtige uitspraken en dat iemand die de president kan worden van het invloedrijkste land ter wereld in het ergste geval daar een beetje aanhang door verliest. Nog steeds steunen veel bobo’s in de Republikeinse partij de hooiharige miljonair en nog steeds zeggen een hele hoop Amerikanen op hem te (gaan) stemmen. (De gecombineerde polls geven the Donald nu 41,4 procent van de stemmen, 6,7 procent minder dan Hillary. Sinds het vrijkomen van de tapes heeft Trump maximaal 2,5 procent verloren.)

‘Iemand die een entertainmentshow presenteert verliest zijn baan voor (giechelen om) ontuchtige uitspraken en iemand die president kan worden verliest daar een beetje aanhang door.

Ergens is iets raars aan de hand. Want, zeg nou zelf, zou de verontwaardiging er niet al zo breed hebben moeten zijn toen Trump zei dat er een database moet komen waar alle Amerikaanse moslims in staan? Of toen hij zei dat er continue surveillance moet zijn van moskeeën? Of om het feit dat hij bij herhaling zegt dat er een muur langs de grens met Mexico moet komen, waarvoor Mexico gaat betalen? En waar zouden schunnige opmerkingen meer passen: in de entertainmentwereld of in het Witte Huis?

Het kan liggen aan het feit dat het erg lastig is om Trump nu nog te stoppen, zelfs al zouden de Republikeinen dat willen (zie hier). Dus ze zitten aan hem vast. En wie weet redt hij het tóch nog. Hij heeft immers al vaker voor verrassingen gezorgd. Zo had niemand ooit gedacht dat hij het tot de eindronde zou halen. Misschien willen Republikeinen een mooi baantje eraan overhouden. Dan kunnen ze Trump beter te vriend houden. Dat zou kunnen verklaren waarom niet álle Republikeinse hoge omes Donald laten vallen.

Ik denk dat het ook aan iets anders, iets veel simpelers ligt: they’re in too deep.

Waar de Johns, Seths, Stephens en Trevors van de late night talkshows gemakkelijk afstand kunnen nemen van oom Donald, omdat ze toch altijd al van de Democratische kant waren, kunnen de Republikeinen die hem vanaf het begin hebben gesteund dat niet. Aanvankelijk dachten ze vast in Trump een breath of fresh air te hebben maar toen dat bleef tegenvallen, konden ze hun steun niet meer zo maar intrekken. Dat zou hun publieke imago en vooral hun zelfbeeld aantasten.

Hoe kun je immers het ene moment – laat staan een jaar lang – volmondig zeggen dat je iemand steunt en het andere moment – laat staan na een jaar – dat volledig tegenspreken? Dat kán een mens simpelweg niet. Het past niet in zijn hoofd. (De enige die dat zou kunnen is the Donald himself. Die krijgt álles uit z’n mond en houdt bij álles een ongekreukt zelfbeeld.) Zoals ik al vaker heb gezegd: in plaats van hun beeld van zichzelf aan te passen als ze informatie vinden die niet past bij hun zelfbeeld, passen mensen hun beeld van de wereld aan. En dus is Trump in het hoofd van zijn early supporters niet gek, maar zijn alle andere mensen dat.

‘Ik denk dat het aan iets anders, iets veel simpelers ligt: they’re in too deep.

Want, ter verdediging van de volhardende Trump-aanhangers, wees eerlijk: hoe vaak zitten mensen niet vast in een baan die alle energie van ze afsnoept of in een relatie die stiekem niet meer klopt? Er zijn situaties genoeg waarvan anderen van een afstandje kunnen zeggen dat ze belachelijk zijn maar waar je niet meer uitkomt, als je het maar vaak genoeg hebt gerechtvaardigd en er lang genoeg in zit.

Dan was het dus voor sommigen heerlijk dat er een bus stopte met een vunzige Donald erin die zulke dingen zei dat zelfs je (klein)dochter/vrouw/zus/(groot)moeder snapt dat je opeens je steun moet intrekken. Voor anderen die echt te lang en te veel in de Trump train hebben gezeten of nóg minder zelfreflectief vermogen lijken te hebben (zoals voormalig New York-burgemeester Rudy Giuliani en gouverneur van New Jersey Chris Christie) is het een kwestie van uitzitten, tot het einde van de verkiezingen.

Of tot het einde van de wereld. En dat komt gelukkig snel als Trump verkozen wordt.


Overigens verklaart dit nog niet waarom nog steeds 4 op de 10 Amerikanen op hem willen stemmen. Ik denk dat van hen een groot deel echt alleen maar wil horen wat het wil horen, namelijk dat Donald Amerika weer great gaat maken, dat hij de banen terughaalt naar Amerika. Veel Amerikanen verlangen nou eenmaal terug naar de glorietijd die duurde van de Tweede Wereldoorlog tot eind jaren zeventig, waarin grote Amerikaanse bedrijven groeiden en groeiden en waarin iedereen werk had, ook laagopgeleiden.